Güneş garip şekilde davranıyor: NASA’dan büyük itiraf

Bu durum, önümüzdeki yıllarda daha şiddetli Güneş fırtınaları, patlamalar ve Dünya’yı etkileyebilecek sert uzay hava olayları yaşanabileceği anlamına geliyor.

NASA Fizikçisinden Şaşırtan İtiraf

Konuyla ilgili en çarpıcı açıklama, NASA Jet Propulsion Laboratory’den plazma fizikçisi Jamie Jasinski’den geldi: “Tüm işaretler Güneş’in uzun süreli düşük aktivite dönemine gireceğini gösteriyordu. Bu eğilimin tersine dönmesi sürpriz oldu. Güneş yavaş yavaş uyanıyor.” Bu itiraf, en yakınımızdaki yıldızın davranışlarını tahmin etmenin ne kadar zor olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.

Tahminler Neden Tutmadı? Güneş Döngüsü 25’in Sürprizi

Güneş, yaklaşık her 11 yılda bir aktivitesinin zirve yaptığı (Güneş maksimumu) ve sonra sakinleştiği (Güneş minimumu) bir döngüye girer. 2008’de başlayan bir önceki döngü (Döngü 24), son yüzyılın en zayıf döngülerinden biriydi. Bu sebeple bilim insanları, 2019’da başlayan Güneş Döngüsü 25’in de benzer şekilde sakin geçeceğini öngörmüştü.

Ancak bu tahmin tamamen yanlış çıktı. Güneş lekesi sayıları, patlamalar ve taçküre kütle atımları, tahmin edilenin çok üzerine çıktı. NASA’dan Jasinski ve meslektaşlarının yaptığı, The Astrophysical Journal Letters’da yayımlanan çalışma, 2008’den bu yana güneş rüzgârının hız, yoğunluk ve manyetik alan gibi tüm metriklerinin düzenli olarak güçlendiğini ortaya koydu.

Geçmişte yaşanan Maunder ve Dalton Minimumları gibi büyük sakinlik dönemlerinin ardından gelen bu beklenmedik “uyanış”, bilim insanlarını yeni teoriler üretmeye itiyor.

Hayatımızı Nasıl Etkiler? “Sert Uzay Havası” Nedir?

Güneş’in daha aktif olması, Dünya için “sert uzay hava olayları” riskinin artması demektir. Peki bu ne anlama geliyor?

Uydu Arızaları: Güneş’ten gelen yüklü parçacıklar, GPS, internet ve iletişim uydularının elektronik sistemlerine zarar verebilir.

Elektrik Kesintileri: Çok güçlü Güneş fırtınaları (taçküre kütle atımları), Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime girerek elektrik şebekelerinde büyük arızalara ve kesintilere yol açabilir.

Radyasyon Riski: Havayolu seyahatleri sırasında ve uzaydaki astronotlar için radyasyon seviyeleri artabilir.
Görsel Şölen (Aurora): Olumlu bir yan etki olarak, Güneş aktivitesinin artmasıyla kutup ışıkları (aurora) daha sık ve daha güney enlemlerde görülebilir hale gelir.

Kullanıcı Odaklı Bilgi: Günlük hayatınızda bu durumdan hemen etkilenmeniz pek olası değil. Ancak bu aktivite artışı, teknolojiye bağımlı modern yaşamımızın ne kadar kırılgan olduğunu ve acil durum hazırlıklarının önemini hatırlatıyor.

Büyük Resim: 22 Yıllık Hale Döngüsü ve Gizemi

Bilim insanları, bu beklenmedik aktivite artışının cevabının daha büyük bir döngüde saklı olabileceğini düşünüyor. Hale Döngüsü olarak bilinen bu 22 yıllık süreç, iki adet 11 yıllık Güneş döngüsünü kapsar. Bu döngünün sonunda, Güneş’in manyetik kutupları eski konumuna geri döner.

Araştırmacılar, 11 yıllık döngüler yerine 22 yıllık Hale döngüsünü temel almanın, Güneş’in uzun vadeli davranışlarını anlamada daha doğru sonuçlar verebileceğine inanıyor. Mevcut “uyanış” da bu büyük döngünün bir parçası olabilir.

Bilim Ne Diyor? Uzmanların Yeni Yol Haritası

Bu şaşırtıcı sonuç, bilim dünyası için önemli bir ders niteliğinde. Uzmanlara göre, artık Güneş’in aktivitesini sadece “güneş lekesi sayıları” ile ölçmek yeterli değil. Güneş rüzgârının hızı, yoğunluğu, basıncı ve manyetik alanı gibi çok daha geniş bir veri setini analiz etmek gerekiyor. Bu yeni ve bütüncül yaklaşım, gelecekteki uzay hava tahminlerinin daha isabetli olmasını sağlayabilir.

Çalışmanın sonuçları The Astrophysical Journal Letters dergisinde yayımlandı